Czy Polacy są dobrymi ojcami? Co się zmienia? RAPORT

Z raportu wykonanego na zlecenie Nationale-Nederlanden wynika, że na naszych oczach dokonują się duże zmiany w ojcostwie. Do niedawna tata był postrzegany jako główny żywiciel rodziny i autorytet z urzędu. Teraz to się zmienia. Ojciec, bardziej niż do tej pory, chce uczestniczyć w codziennej opiece (przewijaniu, karmieniu, ubieraniu) i rozwoju emocjonalnym swoich dzieci. Chce także spędzać z pociechami więcej czasu i przekazywać swoją wiedzę oraz uczyć oszczędzania. Mężczyźni pragną być obecni w życiu swoich dzieci od chwili ich pojawienia się na świecie, nie tak jak kiedyś nawiązywać kontakt dopiero z kilkulatkiem lub nawet nastolatkiem. Co ciekawe współcześni ojcowie szukają także wiedzy fachowej na temat wychowania dziecka i rozmawiają na ten temat z innymi ojcami. W styczniu 2019 r., na 290 tys. osób korzystających z urlopów przeznaczonych dla rodziców, jedynie  18,1 tys. stanowili mężczyźni. Jest lepiej, ale to ciągle mniejszość w porównaniu z matkami. Zobaczcie wyniki ankiety przeprowadzonej na reprezentatywnej grupie Polaków w wieku 20-65 lat, posiadających dzieci w wieku do 25 lat, na zlecenie Nationale-Nederlanden. Wnioski są naprawdę ciekawe i… weryfikowane przez kobiety!

Raport RAPORT NATIONALE-NEDERLANDEN, Warszawa, 12 czerwca 2019 r.

Ojciec na pełen etat. Czy rzeczywiście?

W rozwoju dziecka, czas spędzony z rodzicami jest niezwykle ważny. Jak pokazuje raport Nationale-Nederlanden blisko dwie trzecie ankietowanych ojców uważa, że poświęca swoim dzieciom średnio aż od 3 do 8 godzin dziennie. Jest to dość śmiała deklaracja, biorąc pod uwagę, że doba ma tylko 24 godziny, a większość ojców pracuje zawodowo. Co ciekawe – ponad 80 proc. panów chciałoby poświęcać swoim dzieciom jeszcze więcej czasu. I choć kobiety nieco krytyczniej oceniają ich zaangażowanie w opiekę nad potomstwem, to w ostatecznym rozrachunku zdecydowanie częściej widzą w swoich partnerach bardzo dobrych ojców. Nie oznacza to jednak, że mężczyźni uważają się za złych rodziców. Wręcz przeciwnie - na pytanie “czy jesteś dobrym ojcem?” blisko trzy czwarte badanych odpowiada “raczej tak”.

Wspieranie dzieci największym wyzwaniem dla polskich ojców

Raport RAPORT NATIONALE-NEDERLANDEN, Warszawa, 12 czerwca 2019 r.

Prawie jedna trzecia polskich ojców biorących udział w ankiecie mówi, że najtrudniejsza jest umiejętność wspierania dziecka na każdym etapie jego rozwoju oraz bycie dla niego autorytetem. 27 procent ankietowanych uważa natomiast, że największą trudność sprawia im bycie partnerem dziecka.

Raport pokazuje, że zmiana sposobu funkcjonowania mężczyzn w rodzinach widoczna jest także we wskazywanych trudnościach bycia ojcem. Do tej pory na jego barkach spoczywała przede wszystkim odpowiedzialność za byt materialny rodziny. Dziś od mężczyzn oczekuje się, że będą obecni również w sferze emocjonalnej, zarówno partnerek, jak i dzieci  - dr Aleksandra Piotrowska, doktor psychologii z Uniwersytetu Warszawskiego.

Równy podział obowiązków domowych? 

Prawie 30 proc. ojców biorących udział w ankiecie, twierdzi, że po narodzinach dziecka mniej czasu poświęca karierze. Ponadto, zdecydowanie częściej niż matki deklarują dzielenie się po równo obowiązkami domowymi - potwierdza to blisko połowa mężczyzn i tylko 29 proc. kobiet. Mniej, bo 39 proc. ankietowanych przyznaje, że obowiązki domowe w większej części spoczywają na partnerce. Zaledwie 7 proc. kobiet dostrzega, że druga strona przejęła w tym zakresie większą odpowiedzialność.

Raport RAPORT NATIONALE-NEDERLANDEN, Warszawa, 12 czerwca 2019 r.

Co ciekawe – narodziny dziecka skłaniają ojców nie tylko do ograniczenia pracy, ale i wydatków na siebie. Ponad 70 proc. respondentów potwierdza, że wraz z przyjściem na świat potomstwa wydaje mniej na własne przyjemności, a największą gotowość do finansowania potrzeb dzieci przejawiają ojcowie w wieku 30-39 lat. Jedynie co dziesiąty rodzic nie wiąże posiadania dziecka z ograniczeniem wydatków na siebie.

W wolnym czasie: aktywności i zabawa

Ojcostwo to nie tylko finansowanie potrzeb dzieci. Wielu panów uważa, że czynnie angażuje się w obowiązki opiekuńczo-wychowawcze. Jak wynika z RAPORTU, nie do końca jest to prawdą. Zdrowie i pielęgnacja to wciąż domena kobiet. Matki nie zauważają zbyt dużego wkładu mężczyzn w rutynowe badania i szczepienia dzieci, choć aż 62 proc. z nich zapewnia, że zajmuje się tym zawsze lub często. Tego samego zdania jest tylko 37 proc. respondentek.

Raport RAPORT NATIONALE-NEDERLANDEN, Warszawa, 12 czerwca 2019 r.

Na tym jednak nie koniec. Ponad trzy czwarte ojców utrzymuje, że w ramach swoich obowiązków, promuje wśród dzieci aktywne spędzanie wolnego czasu. Kobiety zauważają, że niektóre deklaracje panów mijają się z prawdą. Największa różnica zdań w tym zakresie dotyczy robienia wspólnych zakupów, chodzenia z dzieckiem na spacery oraz zabaw. 

Ojciec mentor i… kierowca

Według zapewnień ankietowanych, ojcowie dają dzieciom poczucie bezpieczeństwa, ale też chcą, by wyciągały wnioski z własnych potknięć. 89 proc. mężczyzn uważa, że pozwala im na swobodne rozwijanie talentów. Jednocześnie blisko trzy czwarte ankietowanych przyznaje, że buduje zainteresowania dzieci z myślą o ich przyszłym zawodzie, a aż 82 proc. ojców deklaruje, że pozwala im uczyć się na własnych błędach. 

Raport RAPORT NATIONALE-NEDERLANDEN, Warszawa, 12 czerwca 2019 r.

Panowie także bardzo pozytywnie wypowiadają się na temat wypełniania obowiązków rodzicielskich związanych z edukacją. Aż 69 proc. przekonuje, że bierze aktywny udział w życiu szkolnym dzieci i ma kontakt z wychowawcą. Jednak w praktyce najczęściej ich rola sprowadza się do funkcji kierowcy. 83 proc. ojców przyznaje, że odwozi dzieci na zajęcia, a trzy czwarte odbiera je ze spotkań u koleżanek i kolegów.

Ojcowie uważają, że rozmawiają z dziećmi o tolerancji

Ojciec otwarty, tolerancyjny i potrafiący poruszać trudne tematy? Tak, taką wyidealizowaną wizję siebie prezentują ojcowie. Blisko 80 procent ojców deklaruje, że podejmuje tematy bieżące i dotyczące tolerancji, jednak tylko ok. 60 procent matek to potwierdza. 

Raport RAPORT NATIONALE-NEDERLANDEN, Warszawa, 12 czerwca 2019 r.

Do ojca po kieszonkowe, czyli tak jak zawsze

Niemal trzy czwarte ojców rozmawia z dziećmi na tematy związane z finansami. Zachęcanie dzieci do oszczędzania i rozsądnego wydawania pieniędzy oraz angażowanie ich w kwestię domowych wydatków to zwyczajowo przyjęty sposób na edukację finansową. Aż 80 proc. ojców utrzymuje, że uczy swoje potomstwo rozsądnego wydawania pieniędzy. Pod tym względem kobiety są ostrożniejsze w ocenie - zdanie panów podziela jedynie 67 proc. matek. Prawie 75 procent ankietowanych ojców deklaruje, że zachęca dzieci do zarabia swoich pieniędzy od najmłodszych lat, a ponad 80 procent ojców uważa za swój obowiązek finansowanie dzieciom wyjazdów i dawanie kieszonkowego. 

Oszczędzanie z myślą o przyszłości dziecka oraz solidne wykształcenie

Ponad 60 proc. Polaków deklaruje oszczędzanie z myślą o własnej przyszłości, a połowa gromadzi pieniądze na „lepsze jutro” dzieci. Moment narodzin to czas, kiedy zaczynamy zastanawiać się nad zabezpieczeniem finansowym przyszłości najmłodszych. Na taką odpowiedź wskazała blisko jedna czwarta ojców i matek. Okazuje się, że to nie dobra materialne, lecz solidne wykształcenie jest tym, co powinien zapewnić ojciec dziecku, chcąc ułatwić mu start w dorosłe życie. Jedynie co dziesiąty respondent jest zdania, że bezpieczny start w przyszłość zagwarantuje najmłodszym edukacja finansowa.

Raport RAPORT NATIONALE-NEDERLANDEN, Warszawa, 12 czerwca 2019 r.

Co piąty rodzic wykupuje indywidualne ubezpieczenie dla dziecka 

Ojcowie chcą chronić swoje dzieci. Jednym ze sposobów na to jest wykupienie specjalnej polisy NNW. Już 80 proc. rodziców zapewnia, że zainwestowało w tę dodatkową formę zabezpieczenia - 58 proc. w ramach ubezpieczenia szkolnego, z kolei 22 proc. w ramach ubezpieczenia indywidualnego.

Wyniki ankiety mogą napawać optymizmem, jednak przed współczesnymi ojcami, dużo jest jeszcze do zrobienia. Biorąc pod uwagą, że ich partnerki i matki dzieci również pracują zawodowo – w większości na dwóch etatach (w pracy i domu) ojcowie mogliby wnosić większy wpływ w wychowanie dzieci, a nie okazywać wsparcie w wychowaniu, na każdym etapie życia dziecka. 

Źródło:

Badanie „Powrót taty. Polskie ojcostwo: pełen etat czy praca dorywcza?” zrealizowane na zlecenie Nationale-Nederlanden przez GfK na przełomie kwietnia i maja 2019 roku. Badania miały charakter ilościowy, w ramach którego przeprowadzono wywiady przy użyciu techniki CAWI, na reprezentatywnej grupie osób pomiędzy 20 a 65 rokiem życia.